Fjelldikt

av Jakob Sande No spretter lauvet no grønkar graset og sola skin over Jonsoknut, og fluga surrar mot fjosmurglaset, og kua rautar og stundar ut. Der kjem budeia med massingbjella og kolven mjukt i mot malmen syng om sol og sommar i sæterfjella på vide beiter av gras og lyng. På låvekloppa med påk i neven står eg og broren min trygt på lur, for rett no veit vi det vert eit leven som heile garden på ende snur. Vi høyrer rauting og ståk frå fjoset, og fyrste kua i døra står. Ho blunkar blinda mot vårdagsljoset litt støl, kanhende, i legg og lår. Men best det er som ho brått seg sansar og slengjer bakparten ende opp, og yr og kåt over tunet dansar med skeive, sjanglande nautehopp. Der kjem dei rennande heile skreia med ville fakter og håse raut, som var det sjølvaste oskereia og ikkje velvorne, vaksne naut. Dei unge dansar på lette føter so sand og småstein for klauva fyk, og prøver styrke med gamle krøter, men vanlegvis får dei herleg stryk...

av Jakob Sande Villbratte høgfjell blånar,    i stråledis, tind ved tind, breane brest og brånar    for vårsol og maivind. Det susar i stengde dalar,    der trolltjønna, myrk og vill, mot audslege svadberg skvalar,    i vårnatta, stor og still. Ørna i stormjag sprengjer    tilvers gjennom solblått gry, sigler på breide vengjer    i vårdagen, sval og ny. Ho ser kvart eit liv i lavet,    og skimtar dei løynde bol, men langt uti vest ligg havet,    og blånar i morgonsol. Hangande, bratte urer,    med vegville gangar i. Fjellreven blodtyrst lurer,    i bortgøymde, varme hi. Haustull og morkna klauer    og eirgrøne, gamle bein ligg att etter drepne sauer, som slagg kring ein offerstein. Fuglar i kvite flokkar    kjem susande, veng ved veng. Steggen på rypa lokkar,    der sylvgrå i snø ho gjeng. Røyskatten mjå seg strekkjer  ...

av Hans Nygård Det er eit sagn om ei jente som heiter Jøronn som vart innteki i fjellet. Ein mann frå bygda, "Storbakkjin" var på fjellet om hausten for å gjera ymse slags arbeid, og da såg han dette som diktet handlar om. Har du hørt gjete kå Storbakkjing såg, dein hausten hein einsleg på Høvringje låg? Hein skulle sjå ette måså og lågå te ved og vele hafellun som storvind bles ned. Ein efta hein rusla ni Valamorkje, for å finne ei sveigbøl te faheillhorkje. Dæ tufsast ei ri før bøle æ funne kveillsole raublank frå tindom æ runne. Haustmånin gulblank burti Småhaugom spratt, sjeinun hælvblugje inni skumskote smatt. På ein stein uppme kve`n sette hein bøle si ned, heilla seg attpå og såg ikring seg. Attmed gjekk fjeillbekken sikla og sildra, mæ tåre i augom si einslegheit skijildra. Di rauborne blae hekk flipra og susa, blomein ha smogje ni torve og dusa. Rondt sto di mørke, obændoge fjeille, burti bryne døm reis som jætto i kveille. Kveill-svale måns...

av Hans Nygård Ein gong kom det åt budeiun på Bø, så vakker ei jente, ba um få lånt lite brød, og um ho fekk dein smør-rull`n ho ha stån, dæ skul` bærre bli eit snertande lån. Ho skulle niste ut keill`n sin te fjeill, og hein va så sur når ho ha` for seg slikt steill, trast hein va reist så ho fekk lite fred, skul`ho kjinne og båkå og kåmå dit ned. Ho fekk lånt såpass at niste ho ha, sveipte dæ i stakken og burte ho va, um kveill`n kom dæ att både smør og brød, men slikt smør ha døm eilder avla på Bø. Kjelde: Dikt og prologer frå Sel, 1985, s. 96.

av Hans Nygård Far vel Veltbu å takk for lag, nå lyt e fløtja ned frå deg idag. Dæ stussleg æ, å sjøljast ve, den som har gjort ein gla tå se. E takka lyt for alt e feinn, som mjukt å stilt igjennom tankein reinn E æ så gla, for alt du sa, for vakre minne du me ga. Einsleg gjekk e ve deg og rusla, mæ eigne tanke e heilst for å tusla, å, gje e ein gong fekk følgje mæ der heilst døm æ. Kven veit um meir du famnar me, når e åt folk i dale lyt tå ne. Når mørke for i dale der, min hog seg leikar uppå her. Ja, hulder kom nå å fløtt inn Veltbue må du heille rein å fin. Du ofte fæ, nok fremon der når hogen min åt dale fær. Kjære minne som vart se dølje har e mæ me som au gje følgje men gla i hog ta imot me lell, far vel - far vel. Kjelde: Dikt og prologer frå Sel,1985, s. 96.

av Jakob Sande Me flytter frå stølen med bøling og bu, åt bygdi seg rekkjer den rautande ku,    og smalen seg sankar i flokkar. Fjordbalkken ruggar so breid og stor, på klyvi sit Vesle-Brit, gjenta til mor,    og hjalar på hjuringlokkar: Kom kyri, kom kalven, kom stuten, kom smale og geit uppi nuten! Kom Gullros, kom Lokke og Rose, kom heimatt i varmaste fjose!    kom kyri, kom smalen    åt dalen åt dalen,    å kom! Heidi sturer so mager og grå, beisti hev gnege kvar blom og strå,    -her er ikkje verande lenger. I dalen feitaste håbøen gror, raunen laver iår som ifjor,    og burte er alt det som stengjer. Kui rautar eit langt farvel, ser ifrå leitet dei gamle sel,    og takkar so varmt for i sumar. Vesle-Brit lokkar i langelur, huldra svarar i berg og ur,    og haukar og syng so det ljomar: Kom Bertel og Sjur burti nipa nord! Hei, kristenfolket til bygda for! No rå...

av Jakob Sande Og tussekallen sat uppi Glurvenut,    og skreik til gjætlesveinane sine: "Å skund dykk og driv heimatt både ku og sau og stut,    og alle kussekalvane mine! Kusse ki-ki-ki, kusse ko-ko-ko,       kussi ko. Til Helgamesse fyller eg sjauhundrad år,    Gud hjelpe meg elendige trave, og giktebroten er eg båd` i legg og i lår,    og ryggen min er kroken som ein klave. Kusse ki-ki-ki, kusse ko-ko-ko,       kussi ko. Eg er no ikkje lenger den guten som eg var    det året då eg fridde til ho Guri, og Glurvenuten tvert igjenom Geiteskaret bar,    og brukte han til legestad åt bruri. Kusse ki-ki-ki, kusse ko-ko-ko,       kussi ko. Og aldri skal eg gløyma den gongen eg tok tak    med Rise-Jo ein gneldrekald vetter, og slengde han i berget med dunder og brak,    so jorda skolv i fire vikor etter. Kusse ki-...

av Jan-Magnus Bruheim Nå løyser dagen taumane på gangaren sin og jagar alle draumane i skuggane inn. Ein morgon gryr i tindane, sol glør i skard. I dalen reiser vindane med natti som var. Dagen med sitt harde ljos av ustetta krav, spøkjer med sitt varde-ljos i millom gry og grav. Det nakne livet strir seg fram i bakke og bratt og lengtar mot den draumtunge skuggestille natt. Der voggar alltid blomane i sumarskymdi mild, med draumen feller doman um det som er til: Aldri kann den vengelause lyfte seg til flòg. Men natti tender stjernone som dagen aldri såg. Kjelde: Dikt i utval , Skjåk kommune, 2014, s. 82 

av Jan-Magnus Bruheim Her oppe inni berg og urd straks ovanfor den tolla du ser, som rettar armar ut, der bur dei fæla trolla. Der har dei alltid halde til så lenge eg kan minnast, sjølv om det fleste ikkje trur at noko slikt kan finnast. Eg stabba tungt i snøen dit ein gong då eg var liten. Og bratt det var og langt å gå, men spør om eg var sliten! Mot himlen såg eg trolla stå straks over skogabrynet. Lell gjekk eg trygg og traska på og ansa ikkje synet. Du trur vel eg er modig? Nei, det er eg mest med munnen! Slik denne gongen og, men no skal du veta grunnen: For det som gjorde meg så trygg skal eg slett ikkje dylgje, det var den gode vissa, at eg hadde far til fylgje. Kjelde: Om alle tre var like... barnedikt , Noregs Boklag, 1975, s. 7

av Jan-Magnus Bruheim Du stengjer etter deg med lås og slå. Ingen som kjem her sidan, skal sjå at nokon har vore her. Det er straks føre solefall - Ikkje ei minning skal vera att. Du ser deg ikring for siste gongen: Alt er som det skal. Når du kjem frampå siste leite, skal du sjå deg attende. Skal du lyfte dine augo og sjå til fjells. Ta med deg synet av roleg, kvilande tyngde, før du går heim til kvelds. Kjelde: Aldri eldest tidi , Noregs Boklag, 1975, s. 30

av Jan-Magnus Bruheim Mosen gror over steinane der bekken surla og rann. Turt ligg det gamle faret der bekken drøymde i djupe kulpar, der himmelen vogga i klåre netter og stjernone brann. Står der og minnest vårdagen bekken braut over barden og brøytte seg anna far. Saktmælte talar minni, tek han ved handi og leider han med seg inn att til det som var. Vårbekken fylte faret, fossa og gjekk i flaum så graset ved barden doggast og viergreinene rørde seg lik leitande hender fumla - Fjell stod urørlege. Tinden var høg av lengsel. Himmelen blå av draum. Røyster som kalla - hender som heldt att. Nå er her stille og minne-lydt. Høyrer likevel røystene og kjenner hendene, som den gong valet var nytt. Står her og ser attende på alt han har levt og drøymt. Her var det kan hende han skulle vore - her var det han skulle strøymt. Kjelde: Ved kjelda , Noregs Boklag, 1972, s.27

av Jan-Magnus Bruheim I dagar og år har eg lege og venta på han som skulle koma - Ber du eld i hendom? Morgonstjernone brenn strålar med kalde logar over burtlengste fjell. Ikkje kan dei mildne min dag, ikkje kan dei kveikje eld. Solvarme strålar fangar eg inn. Hundradtals sumardagar angar i veden min. Kjøldi kvesser mot kveld - Ingen løyser min bundne varme. Ingen ansar at i min ved søv det ein ubrukt eld. Måneskin ser eg leike ut over kvite vidder. Snøstjernor gneistar på stuven min, men kan ikkje kveikje så eg får bli det eg tenktes til: Ein loge som lyser, ein eld som vermer. Lynblenk skjer over dalen. Toredøn rullar bak nære fjell. Fåfengt ventar eg blenken om kveikjer min eld. Kjelde: Vide er vegane , Aschehoug, 1960, s. 16

(Ved innvielsen) av Henrik Ibsen Mens lien gulner, og skogens flor for løvfalls-stakken må vike, her vier inn vi en urtegård for åndens evige rike. Den ligger høyt på klippegrunn, den står med mure trygge; - Gud signe mildt fra denne stund det verk vi her fikk bygge! Vi fjellets sønner, vi vet så vel at urt kan artes på heien, at tallens topp, der den gror på fjell, mot himlen kjekt finner veien; - vi vet at strå bak bergets ur kan aksets krongull bære; - så trives og bak skolens mur den grøderike lære! Ti Gud vil sende sitt godvær ned til urtegården her inne, så tankens spirer, så åndens sæd seg frem til modning kan vinne; han skjenke frimarks luftning mild, og lys fra livets vidder; ti friluft trenger tanken til, som våren fuglekvidder. - Så vær da viet til sjelerøkt, du åndens fredlyste have! Det frø her legges, det spire trygt utover slektens grave! Skill aldri livets vårnatur fra lære-hjemmets tanke; - og hvelv ditt tak og høyn din mur...

av Jakob Sande Vårbleik måne i aust over snø og skinande skare, snøgge, krossande far etter rev og rømande hare. Veikt og skimrande ljos gjennom bleike, kveldstille sunder, kvite, toppande skavlar med skuggen soavnde under. Audt og einsamt i fjell går eit myrkt og kvervande skifar, mjuke, tagale spor av to nær og jamsides skipar. Ven, eg høyrer din pust som ein livsens straum ved mi side, skuggen ser eg ved min over snøen leikande glide. Ven, snart er natta vår, og din veike fot skal få kvile, lunt og trygt i min arm skal du trøytt og lukkeleg smile. Kjelde: Jakob Sande: Dikt i samling, Gyldendal Norsk Forlag, 1998, s. 211

av Jakob Sande Linnsus syng over åker og eng,     gullgule aksi svagar. Solvarme drag over bygdi gjeng,     -det mognast i kyrre hagar. Og fuglen fløyter so mjukt og stilt,     so langt, so langt burti skogen. Blånande fjell i kveldsol og dis,     skjelvande bjørk frampå stupet. Havet det femner i voggande bris,     langt nedi det blåsvarte djupet. Og fuglen fløyter so mjukt og stilt,     so langt, so langt burti skogen. Skjelvande sus i det gule korn,     -hauking og lokk i lider. Ljomande lokkar eit gjætarhorn,     -tagnar og døyr umsider. Og fuglen fløyter so mjukt og stilt,     so langt, so langt burti skogen. Kjelde: Jakob Sande: Dikt i samling, Gyldendal Norsk Forlag, 1998, s.12

av Aslaug Vaa So fall det snø over klaka mold, gøymde spor etter foten rita. Og snøen strøydde sitt gode ynde med lette stjernur på tungtrødd stig, og ør og salig burtunder holtet rjupa dåna i stjernefyket og sovna inn under kvite dyna. Frosten kom og dei spor skaut upp. Harde omrit av iskrystallar teikna lengselens opne sår.           * Snøen dyljer for sporets leiting. Frosten syner ein vegs forvilling ... So spreier kulden dei kvite vengjer og notti sittrar mot morgongryet til vidda skjelv millom liv og død. Då bryt ei solstråle iskrystallen og trengjer ned mot ei fuglebringe. Rjupa svingar seg upp av snøen og hjarta bankar uvitugt, blodraudt utover vidda og sprengjer frosten. Kjelde: Aslaug Vaa, Dikt i utval, Noregs boklag, 1964, s. 139

av Aslaug Vaa Det skein ei sol ivi Nivelkinn - - dei skein ei sol ivi svadir og hei, ivi myrullflottir der bjørkane små sprikte på tuvun og hjasan smatt attom buskar og stein, - der drøymde eg inn i livans og daudt, i æ'an som rann, i fuglan som fauk, i ljosflekkan langt atti skarv og fjell, - den smilen du smilde ein gong. I kjosir og løkjir, i skuggen av vi'er i nutan som skifte frå svart til blått - såg eg augaet ditt. Det skin ei sol ivi Nivelkinn - og sende sitt liv gjenom draumen min - gjenom diktet mitt. Og det diktet var du, du var skapt av meg, eg ha lengta deg fram til eit liv for seg. Den soli gladde - og Nivelkinn låg i dikt og draum, gleid i skuggen burt. Skiggen var kald, isande kald og dreiv meg på veg ifrå Nivelkinn. - Den vegen var hard, steinende hard. Men soline sviv og jordi driv, det utenkte hender, det daude tek liv. Og ein dag vart du liv. Du stod der på vegen og smilde den smil den eg ha lagt inn i det ski...

av Aslaug Vaa Ingenstad er ein eismall som uppi vieren, ja uppå vidda. Høgt ivi der som bergbrurin stend i ufsin og skin i den grøne silkestakken sin, høgt ivi smylegras og rume der dei smøygjer seg kring kvite bjørkeleggir i ljuve kjosir og hallir, der ljos og skugge leikar seg i skiftande tæpe og breier sitt mjuke ynde ivi hugen. - Men på vidda skyt dei kalde kvite fennan rygg imot himilsyni, og sender frå seg ljosegrøne, fyssande æar som hiver seg i stryk og kviler ut i stille løkjir og blå vatn idet dei skjer seg veg gjenom endelause flottir, fyrr dei slengjer seg ut ivi bjørkelidan i brusande sprang. - Men på vidda er det so stilt at du høyrer stigi dine glida på fænen; - er det so ljost at når du lyfter arman er det som du held kring kvite skyir som fyller bringa med høge tonar; - er det so langt at du blir standans og aller veit om du kjem fram. Ja, der er lenger enn langt, for når du leitar mot målet gjeng du deg inn i himilsyni. Ingensta...

av Aslaug Vaa Stundene då eg drakk med utyrst av livets kjelde, kjem att og att og lyser over mitt livs ulende som eit Himalaya. Dei fjerne tindar i snjoglansen ovanfor voksterlina er mine mål. Lat meg vandre som ein liten på jord, - eg må fomle og bie - og må finne dei små stigar, nesten usynlege til mitt Himalaya. Kjelde: Aslaug Vaas beste, Samlaget, 1993, s. 43

av Knut Hamsun                         I Jeg vanker indover det brune Fjæld, jeg har ikke Heste, jeg har ikke Kusk, og nu er det Kvæld. Og Himlen slukner og Mørket kommer. Men nu er det Hus under hver en Busk, for nu er det Sommer. Jeg kender mig stedt i en vaagen Blund. Det synes som Himlen og Jorden er ett nu i Nattens Stund. Det lyder som Jorden i Søvne dier. Hvad suser i Natten som ingen har set og som aldrig tier? Da bæver jeg ved hvad jeg ligger og tror, min Tanke drømmer afsted - afsted paa de vilde Spor: om Natten Kloderne møter Kloder og kanske suser en Stjærne ned til dig, vor Moder..... Jeg lytter til Suset fra Tinder og Dal og kender min Sjæl klinge ind som en Stræng i den store Koral. Saa dækker et Mulm mine Drømmers Stier, jeg falder i Søvn paa min Moseseng. Og alting tier.          ...

av Knut Hamsun                     I       Der står den og gror Der står den og gror i det farlige krat ved simlas og vindhydas fjælde. Den stenes av stjærner den lange nat og fan puster dugg i dens bjælde. Dens frugt er til intet, men roten en skat av drivende lyst og lune. Og det er den rot alrune. Den byder til alle sin sælsomme gunst og tumler med menneskers sanser: en lægger den øde, en dør i dens dunst, en ler som en fjollet og danser. En skjænker den hatet med grusom kunst så øinene gløder brune. For det er den rot alrune. Men stundom - men stundom en enkelt gang går nykkerne den av minde, og elskov og liv som den før betvang det skjænker den nu i blinde. Og mennesket synker i glæders fang tilbunds i en lystlagune. Se, slik er den rot alrune. Kjelde: Knut Hamsun: Samlede verker bind 15 , Gyldendal Norsk Forlag, 1976, s. 200

av Jan-Magnus Bruheim Eg veit ein stad, eg vil ein stad. Slik småsyng bekken surle-glad. Men av og til eg fossar vilt, og sume gonger renn eg stilt. Då står eg speglar fjell og li. Eit augnedjup med himmel i. Om ingen stoggar og vil sjå - om ingen står og lyder på - eg sullar lell så surle-glad og syng og kved mitt eige kvad. Kjelde: Bekken syng og andre barnedikt , Noregs Boklag 1983, s 1

av Jan-Magnus Bruheim Han lokka og leita før sola spratt, etter ei ku som låg borte i natt. Han kakka på berget, og det kakka att! Kom heim att nå Dagros! Å kyra mi! Då svara det ein stad: Å kyra mi! Og guten skvatt so han datt i koll. Då skreik han, kom att - kom att med ho Dagros ditt stygge troll! Han høyrde det svara: Ditt stygge troll! Kvar har du gjort av mi ku? Mi ku! ropa det inne i berget. Og det var vel trollet som gav slike svar? Kven var det som svara, kven trur du det var? Kjelde: Skrythøna og andre barnerim , J. W. Eides Forlag, 1956, s. 4

av Jan-Magnus Bruheim Kven vil syngje um susande skogar etter oss? Kven um kyrkjestille dalar og kyrre fjell. Um åkrar som bøygjer seg i blåsten tunge av grøde. Um utamde fossar og elvar i flaum. Um perlande friskt uppkomevatn, stjernesildre ved åbreidd og glitrande fuglekvitter, og um den klåre og reine luft. Kven vil syngje etter oss, um eit hjarta så fylt av samhug med alt som lever, at det vil sprengjast av sorg – eller glede. Kjelde: Aldri eldest tidi , Noregs Boklag, 1975, s 10

av Jan-Magnus Bruheim Skog - skog. Inn gjenom dalane uppover lidene myrane, moane. Upp imot fjellet som einslege vaktmenn. Solskogar stjerneskogar. Skogar i måneskin. Or urudt og skrint lende or aur og or djup jord rottrevlar leitar seg ned gjenom grunnen, lik fumlande fingrar og finn seg feste. Lyfter sitt spir mot ljoset. Ung skog og gamal side um side. Kviskrar i myrkret lever i ljoset når soli renn over lide. Kjelde: Innover viddene , Norges Boklag 1968, s 15

av Jan-Magnus Bruheim Mot himmelleite skire haustfjell rundar sitt hovud imot blånen. All ting skundar seg heim til kvelds før ljoset glader av. Ein songfugl dreg ein tone, tolkar før han blundar all skapnings takk for det som dagen gav. I avdagsstundi, over djupe grunnar vidfløygde tanken speglar seg i brunnar av ro og stille etter fredlaust kav. Nå fangar dagsens jæger jaktfalk til seg plystrar inn att sine hundar. Det kveldar stilt innover alle lundar Kjelde: Ved kjelda , Noregs Boklag, 1972, s. 63

av Knut Hamsun Op i de bratte Fjælde der Enerbusken er kan ingen andre følge av alle Skogens Trær. Vel halvveis op i Høiden staar Furuen og fryser, litt længer op - og Bjørken av bare Snue nyser. Men jo saa kravler videre en kjæk liten Rusk og staar tilslut deroppe paa kanske snaut en Alen. Det er som kjører han et Tog av Skog ned i Dalen. Og Rusken er en Enerbusk og nu er han Kusk. I Dalen er det Kornmod og Løv og Sanktehans, og der er Sang og Barnelek og stundom er det Dans. Her oppe hos en Enerbusk her er det bare Urer, - naa stundom er her Trolle og som gaar omkring og lurer. Men Vinden tar en Enerbusk og rusker i hans Dusk og hele Verden ligger da saa blaasende og naken. Men al den friske Luft her er! Det findes ikke Maken. Og ingen ser saa vidt omkring som slik en Enerbusk. Det bæver over Fjældet et lite Sommernu, og straks igjen det evige Vinterhuttetu! I dette staar en Enerbusk med eviggrønne Naaler og vi maa undres over alt den vesle ...

av Aslaug Vaa Bjørkelidan stend og tøygjer seg imot det høge berget med det harde grot. Bjørki neiar i den grøne stakken og berget briskar seg og slær med nakken. Bjørki ringlar upp med blekkji sine små. Berget møter ho med kampesteinar grå. Ho kikkar upp mot toppen, kliv i reinan og smett og smøygjer seg uppivi steinan. Då rister berget ryggen sin og ris i ras, den kvirve bjørkebuska vil det knå i knas og steinan losnar kring i urd og ufsar og ned igjenom gil og djuv dei bjørkbuskan                                                      knufsar - - til dei tek botnen og i åi dett med vatnet bublar seg og kring seg skvett. - Då raset gjekk låg bjørki flat nedetter, med snart dei sprettne greinin upp seg retter. ...

av Jan-Magnus Bruheim Alt ungt trår imot høgder. Tøyger seg upp mot ljoset. Safter går gjenom vokstrane, livet står aldri stille. Spiror og renningar bryt or den myrke moldi. Grøne årsvokstrar lyfter sitt rake ljos. Høer og toppar og tindar reiser seg upp mot himlen. Augo lyfter oss mot dei, hugen trår upp frå lægdene, upp imot vide utsyn til vi kan femne med auga og sinn det store kringsjå og bryte vår trongrømd. Streve mot utsynsstaden og stå og veta at alt er med i det store samspel. Kjenne ein levande augneblenk Allheimshjarta slå. Kjelde: Ved kjelda, 1972, Noregs Boklag

av Tore Ørjasæter So minneslørd skin milde sjø, i skogen under tind. Det vaknar undan soli ein sus av kveldsval vind. Det susar ifrå solarfall og syng i kvar den tind. No vaknar vâre minne og leik i hugen linn. Og soli sokk bak svale ås og sovna ned i blund. Og månen skin på milde sjø det syng i kvar den tind. Og månen skin på milde sjø det syng i kvar den tind. Det kviskrar gjenom haustarlauv at eg er evig din. Det dæmar etter dalarleid, der gjekk du eingong med. Det andar gjenom hugen ein vemods-metta fred. Vi skildest ved den milde sjø ein kveld han glitra slik. Då stansa du og studde deg mot steinen utved vik. So skildest vi. Eg snudde meg og vildra djupt i skog. Men du stod att og studde deg. Du bar på all min hug. No veit eg kva vi bar med oss på kvar vår lagnads veg. No kviskrar det frå kyrre sjø at det var du og eg.                    * Det løyns...

av Tore Ørjasæter Telen græt dogg i soli god og leskar spira med linne. Med det er doggdropen sjølv forløyst til fridomen han vil vinne. Dropen vart drope, eit liv forløyst av telen som som heldt 'n fanga. Og spira han frelste på fridoms veg skal eingong i blom få anga. Hans heilage liv var den linne lengt mot sol gjenom kulde-eimen, som anda or naudi innestengt av dauden i duldeheimen. Ja dropen kjenner dragnaden linn med viljesviv kløkke og vâre. Han føddest til livet og lagnaden sin, som var at han måtte fare. Han finn seg att i ei strøymen å med tusund andre i fylgje, som vil det same i samnads trå og veks til ei vårfrisk bylgje. Kjelde: Dikt i samling, Aschehoug, 1985, s. 265

av Tore Ørjasæter No hev eg mod og morgon i mitt sinn og skodar sæl mot ljose himlen inn. Eg stig mot høge tind i morgonglans, og ljose strøymer gjenom hug og sans. Den unge vårens varme andepust hev over ville heid og vidder sust, med solarglans um evigt jøkelhav som livsens ljose blenk mot bleike grav. Det stig og stig som sus og sterke song um fly og fjell og over dalen trong. Og ævetanken over viddi når imot den djupe himlen still og klår. Sjå soli bleiknar burt i dalen ned som kviler døkk og dim i svevnstill fred. Men enn det blenkjer blodraud glans um fjell og lyser for mitt syn mot siste kveld. Burt bleiknar jordheims dal med bygd og bol og stillt eg sig som inn i evig sol. No Gud er nær; eg sælt kann glansen sjå, og bytne ljosens blanke djupe blå. Kjelde: Dikt i samling, Aschehoug, 1985, s.76

av Jan-Magnus Bruheim Oppå ein koll stod det ei trehundreår- gamal toll. Dit kleiv eg ein dag og sat der og huska. Eg visste ikkje av at eg veikte eit troll! Men tolla var håret på hausen hans. Og no spratt det opp i ein lysteleg dans. Det ropa og rende og sprang som på glør: "Eg sovna i sytten- hundre-og-før, men aldri har eg hatt lus på meg før!" Dermed det flaug i ein rennande ring så storstein og småstein og grastorv og mose spratt rundt ikring! Men lusa var eg. Og eg klengde meg fast ned gjennom lia der barskogen båra og turrkvist knast. Meir vanvetug skyss har eg aldri hatt! Der bykste det over eit brådjupt gjel. Då miste eg taket og datt og datt - - Ei fossande fjell-elv frøydde nedunder og vaska berget med døn og dunder. Og hadde det ikkje vore så vel at eg skvatt til eg datt beint ned i senga og - vakna att, så ville eg drukna i ville fossen og attpå slege meg beint i hel! Kjelde: Røyskatten og andre barnerim,...

av Henrik Ibsen Vi vandrer med freidig mot,  vårt sinn er lett og rapp vår fot, i høyden oppad, -  på fjellet,  i dypet, ved fossevellet - la veien gå, hvor hen den vil,  vi vandrer frem med sang og spill. Her er vi i Guds natur! Som bekken vill i fjellets ur. så stevner vi frem på ferden  thi åpen oss ligger verden. Og derfor vi som fuglen glad,  vil juble høyt i sky vårt kvad. Vi er jo en lystig flokk,  av mål og sanger har vi nok. La storme det kun på fjorden,  la true med lyn og torden. Vi fukter strupen, går vår gang og hilser fjell og fjord med sang. Kjelde: Dikt, Bokklubbens lyrikkvenner, 1991, s. 139

av Jan-Magnus Bruheim Eg rusla ut i skogen ein varm og vårleg kveld, med fuglesong og bekkjesus og sol på alle fjell. Der fann eg emne til eit vers eg ville skrive ned. Eg sette meg nedunder eit kronglut furutre. Solbrillene dei tok eg av og la dei på ein stein, med fuglar kvitra rundt ikring og kveldsola skein. Då eg gjekk heim att, fann eg ut at eg var brillelaus. Kva trur du ein skal gjera med slik ein gløymslehaus? Eg måtte gå attende. Eg visste kvar dei låg. Men burte er nok burte - Det veit vel andre òg? Og same kva eg leita, eg fann dei ikkje att. Men oppi furu var det liv og skrål og skjoreskratt. Og kliv eg oppi treet om ein tre-vekers tid, så kanskje finn eg eit reir med brilleungar i? Kjelde: Morgonglede, 1986, J. W. Eides forlag

av Henrik Ibsen Nu er jeg stålsatt, jeg føler det bud der byder i høyden å vandre! Mitt lavlandsliv har jeg levet ud; her oppe på vidden er frihet og Gud, der nede famler de andre. Dette er eit vers av "Paa Vidderne" som fyrste gong vart trykt i 1860. Kjelde: Dikt, Bokklubbens lyrikkvenner, 1991, s. 80

av Jan-Magnus Bruheim Det gjekk eit bod gjennom skogen ein måneskinskveld: Haren vil drikke opp elva og lyfte eit fjell! Og alle dyra som budde nære og langvegs frå, dei strøymde saman om harepusen og ville sjå. Kattugla sat der med kloke augo utan eit ord. Ho tenkte berre:"Eg tykkjer kjeften er litt for stor." "Høyr!" hukra haren, "eg tømmer elva - om eg kjem til, og lyfter fjellet med eine labben - dersom eg vil. Men eg har tenkt meg om, må de veta, eg vil dykk vel: Drakk eg opp elva, så ville de tyrste beint i hel. Og om eg lyfte bort dette fjellet, som eg kan gjera, så hadde de ingen stad å vera!" Då svara dyra: "Det var vel omtenkte haretankar, men gjer det lell! For vi kan flytte til andre elvar og andre fjell." Han såg seg viktig til alle kantar og rundt ikring: "Ja, om eg vil, kan eg greie all ting som ingen ting!" "Så vil det då!" ropa alle saman, "og gjer det fort!...

av Henrik Ibsen Hvi sværme I, skjalde! for fortidens fjerne, for skrinlagte old med de smuldrende minner, – et billed så matt som den lysning der rinner i demrende natt fra en skysløret stjerne? – Er ikke den gnist som I eie da kun en gave jer skjenket til nytte for folket, er krever av skjaldens begeistrede munn sin smerte, sin lyst og sin lengsel fortolket. I sang jo såtitt om «de kneisende fjelde», hvor granskoven vokser og jøklen har hjemme, men syner og drømme som stormer med velde I brødrenes hjerter, – dem kunne I glemme! Hvi lytter I ei til den brusning, som rikt fra sjelene bever før stille det vorder? Hvi fletter I synerne ei til et dikt, hvi former I tonene ei til akkorder?   O, fagre gestalter i nuet jo vinke, – fra dalen, fra fjellet, fra vinter og sommer. Ha, ser I ei skatten så glimrende blinke, – en folkelivsdiktning med deilige blommer! De luftige billeder kreve et liv i skildrende kveder, tilværelsens panter, de savne kun skjaldens beån...

av Jan-Magnus Bruheim Kvelden var så ljosleitt og berga så blå. Eg gjekk der fylt av glede for noko eg fekk sjå: Ei gullsky låg og sumde høgt over Karitind. Eg tok ho ned med augo og bar ho med meg inn. Eg stilte meg så varsamt og sa ikkje eit ord. Med gullskya i augo stod eg framfor ho mor. « Du strålar! »  sa ho undren og smilte varmt til meg. « Ser du? Det er ei gullsky, eg tok ho med til deg! »  Kjelde:  Om alle tre var like ... barnedikt , Noregs Boklag, 1975, s. 18

av Tarjei Vesaas Det blå kom fram frå bortom alt som ter, og klær eit kveld-dimt fjell som du står ser. Det blå er inni deg og ventar der. Det blå syng lydlaust, djupnar imot svart. Det er ditt fjell når du kjem heim frå fart. Det talar aldri om kva livet vart. Det stumme fjell som styrer straumens gang, og trøytte mann som styrer mot eit fang står like stille i den dimme sang. Kjelde: Liv ved straumen, Gyldendal, 1970, s. 82

av Jan-Magnus Bruheim Ein tidleg sundagsmorgon med same sola spratt då kom eg heim og helsa på alt eg kjende att. På grenda og på skogen og fjella rundt ikring, på stein og tun og tuve og kvar ein liten ting. Alt stod og baud velkomen heim, ifrå mas og jag. Og grenda låg med freden i sine andletsdrag. Og bekken sør i jordet og elva brei og blid, dei sa til rekarfanten: Gjev deg no til ei tid. Kva finn du uti verda som ikkje vi kan gje? Der er det mas og uro, her er det livd og fred. Og eg som rak så vide laut sanne det dei sa. No var eg berga heim att og kjende meg så glad. Kjelde: Om alle tre var like, Noregs Boklag, 1975, s 26

av Tarjei Vesaas Solsprett. Skire Gud og tinden. Kappa, lett og bleikraud breiest over. Snøen logar, det er alt ein ser. Skuggens dal nedunder. Djupt i sluket under. Isen grøn i elva. Ikkje anna skjer. Snøtinds rot og feste. Berget luter nederst, svart i skuggens skugge, nakent, vått, som skuldig. Bortvend, blind og bunden fjellvegg stuper ned. --- Haldt ut, sjel i berg. Einsleg, stengd, elendig, fjernt frå gylne tindar, fjernt frå gudens kappe, trassig i sitt stengsel, bortom det som seiest. Haldt ut enno, enno: det som skapest, det som lykkast, alt er bygt på det. Kjelde: Liv ved straumen, Gyldendal, 1970, s. 22

av Knut Hamsun. Du stejlbratte fjeld! et storhedens veld er du, svimlende skyhøje tinde i nordpolig pragt af snesprængte dragt, omsust af frihedens vinde! Tys! svanenes sang Til fjære og tang! Hver blomst har glands i sit øje! At se skogen i grønt er saa festligt og skjønt! det kan smile bort nordboens møje! Kjelde: Knut Hamsun: En Fløjte lød i mit Blod , Gyldendal Norsk Forlag, 2003, s. 17

av Ragnvald Skrede Grunnmalm 1966 Den kipne bekken strøymer ovmodsglad og gløymer jord og kjelde, far og mor, og ørskedansar over lange sva, tek sysken opp i seg, blir fossestor. Så får han skjegg av or og seljekratt, blir elv med manndomstankar, blir til sjø og speglar stjernene i haustklår natt og sig i dvale under is og snø. Men elva finn seg att og trår av stad til større stjernespegling, større ro i draumestilt djup med oseanisk fred. Så samlar ho si tyngd, renn ut og ned og glir alvorleg gjennom busett mo og kviskrar lykkeleg sitt siste ja. Kjelde: Nynorsk lyrikk, Selja forlag, 2009, s. 248

av Jan-Magnus Bruheim Berre ein stad eig vi heime – Staden du trygt kan stå, er berre e i n. Er berre din eigen stad. Dette er lovi som gjeld og står fast: Vil du vera frå andre stader, blir du frå ingen stad. Vil du vera ein annan enn den du er, blir du ingen. Just ifrå staden din eigen er vidast kringsjå, av di at du kjenner staden og veit kvar du står. Der er det blånande fjell og tindar så langt ditt auga kan timje, så langt som din tanke når.   Kjelde: Dikt i utval, Skjåk kommune, 2014, s. 145

av Jan-Magnus Bruheim I kveld ligg bygdi i vinterfrost og drøymer ein draum um fred. Det skimrar og brenn med stjernor på stille, sovande tre. Det skimrar og brenn i stjernor på himmel og hei og mo. Det er som vàkande augo over liv som er gått til ro. Her som du står og lyder har andre menneske stått. Tumla med same tankom, lagt ned si bør – og gått. Din hug skal stå upp i andre. Etter deg kjem ein kveld andre skal eige synet av desse rolege fjell. Ein annan skal stå i uro under dei frosne tre, og tenkje din tanke um liv og død og drøyme din draum – um fred. Kjelde: Dikt i utval, Skjåk kommune, 2014, s. 129

av Jan-Magnus Bruheim Det bårar i den kalde vind eit bod um haust. Det fyrste blad på livsens tre er rive laust. Ein morgon har det falle snø på dine fjell. Det er det andre bod som går um haust og kveld. Ein einsleg båt har isa ned attmed eit naust. Det tredje bodet kjem til deg – at det er haust. Kjelde: Menneskehagen , Noregs Boklag, 1965, s. 41

av Jan-Magnus Bruheim Vide er markene der livet mognar og grøde blir skjer. Vid er himmelen over oss, romsleg vår verd. Ned til det minste frø, ut til den ytste stjerne når våre tankar som strålane frå ei kjerne av ljos. Grensone går så langt våre tankar når. Leitarar er vi. Granskar i endelause himmelrømder, loddar på djupe hav. Alt vil vi femne. Så romsleg er sinnet, så vidfemnd tanken. Der skapest livet – og går i grav. Der fødest klotone, der stridest maktene, der leikar skugge og ljos. Der er du mektig,der er du makteslaus. Der er det upphav og ós. Veldig er menneska. Vesal er ho. Verdi er stor og romsleg, verdi er trong og liti. Rik som vårt sinn og fatig som det. Det er der ho blir bori, og du som ber ho. Vi kan ikkje styre klotebanor, men leide oss sjølve på vidsyns vegar. Vidsyns veg er vegen til visdom. Inn til deg sjølv går vegen. Ut frå deg sjølv. – – – Vide er vegane – Veldige skogarsusar i natti. Hav går i dønning ...

av A. O. Vinje "Til fjells, til Fjells upover Dal og Lid og over Bekk og Aa med Straumen strid, og so fram etter Kult og Knatt og Koll med Bakkedrag på mosagrodde Voll. So lenger burte seer du Topp og Tindar med kvite baand ikring som breide Lindar, og svarte Ryggar att' og fram seg krossar, og millom Sidebeina storknad Fossar. Du gjeng og stend, og fram du strævar paa og set deg ned og kringom deg lyt sjaa. Du pusten er og aldri nok kan faa af dette Syn, som sigler i det Blaa. So leitar du ikring og seer og gjeng, og legg deg ned paa mjuke Mosasæng. Du skjelv af Liv, og hjarteslaget læter. Det svarte Blod vert raudt i denne Æther. A! kjære Bymann gakk ei stjur og stiv, men kom her up og kjenn eit annat Liv! kom hit, kom hit, og ver ei daud og lat! kom kjenn, hot d'er som heiter Svevn og Mat, og Drykk og Torste og det heile, som er Liv og Helse i ein Hovudsum. Og Tanken, denne Fugl fraa Ljos og Dag, her slær han sine sterke Vængeslag, og fyker...

(kirkelig versjon) av Harald Sverdrup Heiloen helliger vidda og fløyter sitt "Kom!" Langs stiene lyser de blå gentiana oss inn mot de lynggrønne flyer og drømmegrå fjell og gir vink om at vi også slekter på alt dette fjerne. Jomfru Marias grønne små nøkler har åpnet usynlige dører for dem som har blikk for en boltit med unger i lyngen og skyenes mektige følge. En sommervind blar gjennom sølvvier, ullvier liksom i salmenes bok, og hvert fjellvann er døpefont god nok for barn og saktmodige voksne som tror på de blanke mysterier og ser at en vakende ørret er glorie nok. En sommers vårherre er solen, som deler ut latter til innsjø på innsjø. Selv vandreren smiler når fjellvåken sirkler inn Gud. Med tåkegrå vingespiss rører en helligånd reinblom og rødsildre, myrklegg og mjelt, og ryster sitt røkelseskar rundt urolige villrein med krattskog av horn opp mot himlen, og rolige kuer og sauer på Guds grønne enger. Over distanser av stillhet flyr bjellenes bl...

av Rolf Jacobsen Breen er en hvit rytter som er kommet til oss ute fra verdensrommet. Om sommeren svøper han sig i sin hvite kufte og sover under solen med sin hest. Om vinteren våkner han op og kjenner sig igjen. Da rider han ut over landet og løfter sin flagrende kappe med latter mot himlen og legger den lydløst ned over skog og sva, over fugler, grantopper og mauren i lyngen. Da er det de som sover og han som våker. Kjelde: Samlede dikt, Gyldendal, 1999, s. 23

av Henrik Ibsen I dalen er der sommernatt med lange skyggers slør; i høyden går om bergvegg bratt en sjø for kveldens bør: der velter skyens bølger grå, og intet syn når opp til jøklen, som i dagen lå og vidt utover bygden så, med solgull om sin topp. Men over tåkebølgers brann, i glans av gull og rav, der høyner seg et fredlyst land, lik øflokk spredt i hav. Den store fjellfugl seiler slik som skibet videst ud, mens tinders rad bak jøkelflik står, hærkledd trollefylking lik, og truer vest mot Gud. Dog se, der borte sel og kve i slør av fonnens brem! Der blåner fjell, der glitrer sne omkring det stille hjem. Det er en verden for seg selv, og folket er som den,- fra bygden skilt ved ur og elv, det har et større himmelhvelv, og bedre sol til venn. Se seterjenten lydløs stå i glød og skygger svøpt. Den alvors-alv hun stirrer på, har intet ordlag døpt. Hun vet ei selv hvor langt han vil, så litt hun vet hans navn; men under lur og bjellespill det bære...

av Rolf Jacobsen Av og til må noe vare lenge, ellers mister vi vel vettet snart, så fort som allting snurrer rundt med oss. Store trær er fint og riktig gamle hus er fint, men enda bedre - fjell. Som ikke flytter seg en tomme om hele verden enn forandres (og det må den snart), så står de der og står og står så du har noe å legge pannen inntil, og kjøle deg og holde i noe fast. Jeg trivs med fjell. De lager horisonter med store hugg i, som de var smidd av smeder. Tenk på: - Den gamle nupen her har stått som nå helt siden Haralds-tiden. Den sto her da de spikret en arming fast til korset. Som nå. Som nå. Med sildrebekker på og lyngkjerr og den store bratte pannen uten tanker i. Den sto her under Belsen og Hiroshima. Den står her nå som landemerke for din død, din uro, kanskje dine håp. Så du kan gå derbort og holde i noe hardt. Noe gammelt noe. Som stjernene. Og kjøle pannen din på den, og tenke tanken ut. Og tenke selv. Kjelde: Samlede dikt, Gylden...

av Henrik Ibsen Hvor fossen suser i sommernatt henover elvebundens stene, mens tåken glider ad elv og kratt, der sidder Møllergutten ene; – Imellem  oreløvet titter ind en sneblek lysning udav måneskinn,      spredende der vennlig sitt skjær henover nattens tause scene. Det er så  sildig en  torsdagskveld, fra fjellet  hulderslotten klinger, og  Fossegrimmen i strømmens veld de  gyldne harpestrænge svinger, – og Møllergutten lytter til dens Spill, tyss, hør! da bever, som en gjenlyd mild,      hulderens sang      fossharpens klang, lett båren hen på nattens vinger. Og det er  Thorgjerd som lokker fram sin feles underlige kvedde, for han har  offret det sorte Lam til Fossegrimmen hist dernede, og derfor har han også spillet lært, og derfor lyder fra hans bue sært      skovtoppens Suus      fjeldbekkens brus med huld...

(fra "Kjærlighetens komedie") av Henrik Ibsen Til fjells, i Guds natur, som bien jager fra sitt vinterbur! Jeg har en dobbelt sangbunn i mitt bryst, en langelek med underspunne strenge, med tvefoll klang, en høy for livets lyst, og en, som dirrer under , dypt og lenge. Kjelde: Dikt, Bokklubbens lyrikkvenner, 1991, s. 21

av Henrik Ibsen Bergvæg, brist med drøn og brag for mit tunge hammerslag! Nedad må jeg vejen bryde, til jeg hører malmen lyde. Dybt i fjeldets øde nat vinker mig den rige skat, – diamant og ædelstene mellem guldets røde grene. Og i dybet er der fred, – fred og ørk fra evighed; – bryd mig vejen, tunge hammer, til det dulgtes hjertekammer! Engang sad som gut jeg glad under himlens stjernerad, trådte vårens blomsterveje, havde barnefred i eje. Men jeg glemte dagens pragt i den midnatsmørke schakt, glemte liens sus og sange i min grubes tempelgange. Dengang først jeg steg herind, tænkte jeg med skyldfrit sind: dybets ånder skal mig råde livets endeløse gåde. – End har ingen ånd mig lært, hvad mig tykkedes så sært; end er ingen stråle runden, som kan lyse op fra grunden. Har jeg fejlet? Fører ej frem til klarhed denne vej? Lyset blinder jo mit øje, hvis jeg søger i det høje. Nej, i dybet må jeg ned; der er fred fra evighed. Bryd mig vejen, tunge h...

av Trygve Bjørgo Åleine på stølen ein haustkveld eg vankar. Audt er det allstad, og fjellstilla rår. Hugen min hyser så tungsame tankar; men Vêrbrauta blenkjer, og konrmoen brår. Eg går inn i selet og set meg ved glaset, kjenner meg underleg einsam på jord. Kveld-dimt her inne. - Ein røsslyng-fylt vase manar fram minne, så mange, om mor. Der stod ho, ved gluggen, og gløtta mot Skardet, venta så vonfull på heimfolk, på far. Kaffikjel`n kokte og sputta på baret og brisken kring peisen som nyfjelga var. Ho stod bortpå stølsbakken, kaua mot kollom, så ljodlinn ei lokking, så fjell-fjernt det bar. Bjøll`kua rauta på Vierdokk-vollom. Døyvt, ifrå knattom kom dvergemål-svar. No står ho kje lenger på Haugom og hullar og lokkar i lengt mod dei blå-dimme fjell. - Ved åren sit ingen og småsyng og sullar - ell tryllar fram trolla ein eventyrkveld. Ho står kje ved størhuset, kikar mot kollom, lyder og lengtar og stundar på far. Det angar kje ein`lòg...

av C. P. Riis Til fjeldet må jeg flytte, når græsset spirer frem; i dalen står min hytte, den er min glædes hjem. Men nu hviler solen sig mat på åsen, og nu vågne nattens kjølige vinde, og studen står inde og brøler i båsen; - nu er det lørdagskveld. Suril, suril, suril, surelill. På fjeldet storme hvine henover ur og myr; i dalen gamle Stine fortæller eventyr. Men nu har jeg lavet dravle og myse, og nu er jeg pyntet med søljer og ringe; o hør, hvor de klinge, o se, hvor de lyse. Nu er det lørdagskveld. Suril, suril, suril, surelill. På fjeldet bamsen springer, og lusker sig omkring; i dalen gutten svinger sin jente rundt i ring; - Men nu ere fyrene alt på veien; så hurtig som svalen kan bruke sin vinge, de flyve og springe omkap over heien: Nu er det lørdagskveld. Suril, suril, suril, surelill. Kjelde: Eg gjekk meg opp til seterli : -stølvsliv i poesi og prosa, Den norske bokklubben, 1981, s. 112

av Johan Sebastian Welhaven Til fjelds over bygden står min hu, når gjøgen begynder at gale. Kom med til sætren iaften du; thi solen skinner på fjeld endnu, mens der er mørkt i dale. Der er på veien en dunkel lund, hvor alferne ere tilhuse. Husk, der må du gå med lukket mund. Selv nøkken derinde lader kun sagte sin harpe bruse. Men oppe på fjeldet er der klang, som gjenlyder i det fjerne. Der klinger bjælder og lokkesang; med langeleg der på sætervang sidder min fagre terne. Kjelde: Eg gjekk meg opp til seterli : -stølsliv i poesi og prosa, Den norske bokklubben, 1981, s. 88

av Trygve Bjørgo Det var i fjellet at dette hende: Var komen opp i eit ukjent lende: Ættvill var eg og leia løynd. Å natte ute vart kanskje røynd. Or skodda komen, eg stod på tinden - ein ukjend ein - og der herja vinden. Han ula illsint og gav meg svolk. Han er ein jutul mot fe og folk! Han kvein og knurra så olm og vill og ylte arg: At eg enn var til! Og skodda kvervla. Eg lite såg av vidd eg ana ikring meg låg. Då fann eg naudhjelp på nakne tinden: Ein livdehellar mot kvervelvinden. Så sat eg, kvilte. Var lognt og stilt. Der ute gaula det, rovdyrvilt. Men lengre laut eg, for drye her i slikt eit ofseleg angestvêr? På våge drog eg i skodda ut. Forlét min hellar ved ukjend nut. Brått fann eg stigen, ein liten ein. Han kom frå vona, som ærendsvein, og baud seg fram i ein naudarbolk. Den stigen leidde meg heim til folk. Kjelde: Straumar under yta, Aschehoug, 1986, s. 52

av Trygve Bjørgo I dag såg eg Glittertinden, kvit imot kuppulen blå. Han langstirde mot frå sitt rike. Ein ageleg jotun å sjå. Å, atter få kjenne at lengselen stig: Å få gå imot kvite tindar og veta at enno finst unådde mål under reinsande vindar. Kjelde: Straumar under yta , Aschehoug, 1986, s. 49

av Trygve Bjørgo Ute på stupet mot dalen stana eg trøytt og såg attende mot Vardafjellet som enno i kveldsol låg. Fredeleg raudna det mot meg. – Brått var det som Skaparens hand slengde ein logande kyndel over det snøkvite land. Fjellet braga og gneista! Glødd vart eg sjølv, og tend. Det var som ei Himmeriks helsing ned i mi sjel vart send: Slik skal den gode gjerning stå som eit skinande fjell og lyse ein ferdamod vandrar ned imot dal og kveld. Kjelde: Vokstergrunn , Gyldendal Norsk Forlag, 1961, s. 24

av Trygve Bjørgo Tybast, kven baud deg å bløme på naken kvist når andre smaug redde inn i sitt skjol og bad om frist? Isranunkel, kven gav deg din seige vilje til liv oppunder stup og gufsande bre der mosen krabbar og kliv? Villrein, kven lærde deg danse når nordljoset braglar og skjelv og vargen hyler i hunger på breiddom ved Tana elv? - - - Tybast og isranunkel, mose, rein på bre: Opphavsviljen i Noreg, mergen i livsens tre! Kjelde: Vokstergrunn, Gyldendal norsk forlag, 1961, s. 6.

av Trygve Bjørgo Her strir dei om råderetten fjell og li. Fjellet ver seg med beiske vindar vil vera fri. Frøyser nedåt så mang ein runn andar isdød med blåfrostmunn imot livet. Skogen slengjer ut blyge frø som fell på steingrunn og skaresnø. Tidast møter dei vinterkår. Men frøa ber på ein kim av vår som skal sigre. Kjelde: Frø i vind, Gyldendal norsk forlag, 1968, s. 56

av Trygve Bjørgo Gråe bergveggen drøymer eg om så tidt: At han ikkje skulle vera så hard å stø seg til Kinnmjuk skulle han vera slik ei kinn kan vera som er både fast og mjuk Kjelde: Kvit hest under hegg , Gyldendal Norsk Forlag, 1972, s. 32

av Trygve Bjørgo Deg Bétula nana ærar eg. Ikkje for utsjånaden din. Du ris ikkje bratt og byrg over berglendet. Skodar deg ikkje furustolt ikring og gleiner ned på hine. Å nei! Du held deg nedåt bakken du. Men du var den fyrste her etter isbreen byrja å bråne. Den fyrste busken som stod i råkalde motgufsen frå den hòpande breen. Kjelde: Kvit hest under hegg , Gyldendal Norsk Forlag, 1972, s. 16 hòpa : dra seg attende

av Trygve Bjørgo Eldergrå på knokane. Trassig-grøne kvister. Sjølvgrodd og hardbalen kuvar ho seg krøkla sterkt ikring ein steinkult på barden av ei rasurd. Har leita fram og funne seg ein verestad så vågal. Ligg ho der og hykjer seg når spretne bergablokker reiser seg mot stillstand og bykser ut or gråtinden. Bryner seg i kåtskap på sprang nedover urda. Roast mellom standsbrør. Gror så til med mose etter kvart. Vinden riv i einerkrøkla. Frosten bit i baret. Turken tærer krafta i tråe sumardagar. Men krøkla held seg grøn gjennom alle årsens tider. Byd deg krossmerkt bær når grøda hennar mognast. Er heilt seg sjølv einast her. Kjelde: Kvit hest under hegg, Gyldendal norsk forlag, 1972, s. 15

av Johan Sebastian Welhaven Paa Hedalsfjeldet Fiskere laae ved Kjernet en stille Nat, da hørte de Suk fra en Klippevraa; der var det ei rigitg fat. De havde Garn, og de havde Krog, de havde Prammen, det gamle Skrog.           Til Værn eller Værge            mod Riser og Dværge det kunde saa ganske lidt forslaae. Da lød fra Fjeldet over til dem en klagende Kvinderøst: "Imorgen fører mig Trolden hjem, saa sætte vi Bo i Høst. Ak, husk det, Grande, imorgen Kveld gaaer Brudefærden til Raanaasfjeld,           og da maa jeg ride           ved Troldgubbens Side med Sølverkjeder om Hals og Bryst. Den gamle Trold er kroget og styg, hans Næse er alenlang, mod Sadlen luder hans Pukkelryg, han sidder med Hammer og Tang. Pas paa, naar vi ride her forbi; kast over mig Staal, da er jeg fri, ...

av Johan Sebastian Welhaven Jeg vil min Vei forandre; paa Fjeldet vil jeg vandre og tage Gangens Møie let. Jeg søger Klippeluftens Bad, og føler der forynget, glad, det frie Aandedræt. Hvor Tidens Magter stride jeg fik min Del at lide af al den Sorrig og Fortred; men staaer jeg først paa Skrænten hist, da synker denne Byrde vist i Dybets Dunster ned. Jeg ved et Sted paa Fjeldet, en Li, hvor Bakkeheldet er dækket til af Birk og Lind; der staaer en Hytte og et Hegn beskjermet i den vilde Egn med Ly for Veir og Vind. Der, mellem Fuglekvidder, den gamle Jæger sidder og hviler i sit Enebo. I lang Tid er hans Flint ei brugt, han agter ei paa Glentens Flugt, for ham har Bamsen Ro. Men bag sit grønne Gitter i Løn og Alm han snitter med sikker, kunsterfaren Kniv. Han snitter Kar med Løv og Dyr, der træde frem som Eventyr fra Gubbens Jægerliv. Den gamle, stille Jæger har rakt mig mangt et Bæger af Klippebækkens klare Drik. Det friske Væld i Birkes Ly er l...

av Johan Sebastian Welhaven Aftnens Glød paa Bjergets Haller skinner over Skovens Skygge, og paa fjerne Fjelderygge gyldne Skyers Gjenskin falder. Gjennem Kvelden Luren gjalder, og de høie Lier svare; alle Fjeldets Alfer fare bævende om Sætervangen, hvor nu Glandsen, fulgt af Klangen, kan det Skjulte aabenbare. Her blandt mosbegrode Tuer, paa en Fjeldmarks golde Vidde, her, hvor stille Hougfolk sidde i de skumle Jettestuer, her har Himlens milde Luer vakt en Sjel i Aftenstunden, og hver Tone, som var bunden, løses nu af Livets Aande, og den stumme Ørknens Vaande er i klangfuld Andagt svunden. Kjelde: Samlede digterverker; tredje bind, Gyldendal norsk forlag, 1943, s. 192

av Johan Sebastian Welhaven Høit over de norske Dales Pragt, et Rige blandt Skyer er vidt udstrakt, og Klipper hæve sig der igjen af Ødemark og af Kjern paa Fjeld, og Sneens Tepper brede sig hen paa alle de sorte Klippers Knæ, og over de voxende Kildevæld har Isen lagt den taarnede Bræ. Paa Ødemark under Jøklers Mur, der styrter og stimler den vilde Ur, der groer Guldskjegget paa Klippeblok og Sølverlokker paa Klippetind, der fostres de flygtige Reners Flok og farer som Blæst over Ur og Myr, der drømmer det Alt i Jægerens Sind og vaagner og klinger i Eventyr. Saa friskt det klinger, det er dog ligt et Hedenolds Billed, et Eddadikt. Som Riser de sorte Klipper staae og friste dit Sind med Higen og Frygt; i hvert et Syn, som du stirrer paa, har Fjeldets Jetter en Gaade lagt; men Asers Æt med Kraft og med Kløgt tør træde den nær og spilde dens Magt. Med friere Liv, med fuldere Klang, gaaer Sagnet igjen paa den grønne Vang, og medens det bæres fra Mund til Mun...

av Johan Sebastian Welhaven Tilfjelds i sporløs Ensomhed en Vandrer gaaer med tunge Fjed, og hvor han standser hed og træt og lytter fra sin Hvileplet, han hører kun sit Hjerte slaae og i det Fjerne Fossen gaae. Men vendes da hans Blik mod Sky, det driver ham afsted paany; thi over Aasen falder nu et Skjær af Aftenrøden mat, og stiller for den Trættes Hu sit Varsel om den nære Nat. Da trækker der en Byge op i Taagemulm om Klippetop, og derfra sendes Vindstød ut som Uveirsnattens Sendebud. Den stumme Kveld, den øde Egn belives nu af Skrækkens Tegn. Der hvisler Lyn om Fjeldets Tag, og flux, med truende Gestalt, opvoxer Sky paa Sky derbag, og nu med Torden og med Storm de rulle frem i Alpeform, til Himlen dækkes overalt. En Bæven, som ei tvinges kan, betager da vor Vandringsmand; han studser ved hvert Drøn, hvert Lyn, der slaaer hans Øre og hans syn, og hildet i Naturens Strid han jages raadvild hid og did; men ingensteds er der et Ly, hvortil for Veiret...

efter et Maleri av Gude. av Johan Sebastian Welhaven Tilfjelds under Granelien er der et aabent Bakkeheld, der slynger sig Sæterstien, der styrter det skummende Fossevæld. Luften er skinnende, blaalig hvid; det er Midsommersol og Middagstid. De tindrende Straaler spille paa Elven under den mørke Bred, og Skumtaagen svæver stille, hvor Fossen haster i Dybet ned. Der vandrer Elven en lønlig Vei, selv Midsommersolen kjender den ei. Men Skraaningen under Fjeldet er svøbt i den gyldne Straaleflod; se, Granen paa Bakkeheldet har skinnende Top og skygget Fod. Ved Stien zitrer med Sølverblink den blomstrende Lyng, den mosede Brink. Hvor ensom og taus er Kleven! der er intet Spor i den gyldne Sand; den fattige Plet er bleven et lille glimrende Fabelland. Forstyr ei den dybe drømmende Fred, lad Skoven skygge dit higende Fjed.                ( 1846 ) Kjelde: Samlede digterverker; tredje bind, Gy...

av Johan Sebastian Welhaven                I. Blandt Jettestene, hvor Ørknens Aand var leiret, skjød stolt og ene en kraftig Væxt i Veiret. Fra Fjeldets Flade steg frem ved Bræens Side, paa brede Blade, dens Blomsterpyramide. Den ligned ingen af Planterne i Dalen, som Zephyrvingen har tidlig vakt av Dvalen. Den havde arvet sin Kraft af Fjeldnaturen, den syntes farvet med Kobbermalm fra Uren. En Kveld, paa Fjeldet, den hilsed mig ved Stien, mens Fossevældet hendrøned huult fra Lien. Den første Stjerne stod over Bræens Bue, et vidstrakt Fjerne laae for min Hviletue.                II. I Dalens Have jeg glemmer Blomst og Ranke, men Ørknens Gave staaer stadigt for min Tanke. Den er et Billed paa Seiren, der er vunden, naar Kval er stillet, men ogsaa Fryd er svunden. Der kan opstige, ved Nat, ved Stjerneskinne...

av Johan Sebastian Welhaven Nu sidder Huldren paa Tue og blæser i Luren og er saa glad; thi Aftenhimmelens Lue spreder sit Guld paa det bævende Blad. Naar Huldren spiller i Lien sin gamle Vise en Sommerkveld, da gjenklinger Melodien langt borte i Bygden, fra Fjeld til Fjeld. Og frem bag mosede Stene titter den blomstrende vilde Lind, og suser med sine Grene, og strøer sine Blomster i Aftnens Vind. Og Fossen i Klippefuren nedstyrter mod Dybet med stærkere Magt, og dandser saa vildt til Luren, og ryster sin tindrende Sølvmorsdragt. Paa Skrænten ved Sætervangen staaer Jetergutten i Aftnens Glands, og lytter til Huldreklangen, og trylles og dysses af Fossens Dands. Han dysses, til han vil blunde og hvile sit Hoved hvor Lyngen groer; han tænker: ak, hvem der kunde være derinde, hvor Huldren boer! Da kommer hun let og stille, og kysser i Fjledet den brune Dreng, og lærer ham sødt at spille paa guldvunden Lur og paa Silkestræng. Kjelde: Samlede digterverke...